پیشگفتار
هر فردی با استعداد و شایستگی خاصی دیده به جهان می گشاید و در صورتی به تکامل و خوشبختی نائل می شود که با شناختی صحیح از قابلیت و توانایی های ویژه در مسیر پرورش اصولی قرار گیرد. در حقیقت تربیت جز شناخت ویژگی ها و فعلیت بخشیدن به استعداد و شایستگی های نهفته دانش آموز نیست و این مهم جز به دست توانمند آموزگار انجام پذیر نخواهد بود.
جمله فرهیختگان و دانشمندان از اقیانوس بیکران استاد سیراب شده اند تا بتوانند راه ناهموار علم را بپیمایند.
باغبان دغدغه ای جز فراهم ساختن زمینه های ویژه برای رشد و نمو نهال ندارد و معلم نیز فقط و فقط به ایجاد شرایط پرورش و خلاقیت شاگردان خود همت می گمارد تا تعلیم و تعلم همه جانبه صورت پذیرد.
تنها توجه با آموختن دانش و علوم کافی نیست توانمندی آموزگاران در درک روحیه شاگردان و جذب آنانست. معلمی موفق است که درباره همه جنبه های فردی دانش آموزان مانند رشد فیزیکی و پرورش مغزی، روحی و شخصیت ایشان آگاهی داشته و آنان در مسیر تکامل رهنمون سازد تا به عضو موثر و مفید برای اجتماع تبدیل شوند.
درس معلم ار بود زمزمه محبتی جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را
به مناسبت روز معلم و برای سپاس و تجلیل از مقام این ستاره های پر فروغ آسمان بیکران علم، مرکز مطالعات و پژوهش های روزنامه همشهری اقدام به نظرسنجی تلفنی از مردم تهران درباره "معلم" کرده است.
کلیات تحقیق
در این گزارش با به کارگیری نظرسنجی تلفنی و بدست آوردن آمارها، پردازش و تحلیل علمی آنها، سعی شده است تا به مهمترین خصوصیات یک معلم خوب به لحاظ نوع برقراری ارتباط با شاگردان از نظر پاسخگویان دست یافت.
این گزارش حاصل جمع آوری پاسخ 1200نفر از مردم تهران به پرسشنامه تهیه شده توسط واحد نظرسنجی تلفنی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای موسسه همشهری است. این افراد به صورت تصادفی و بر اساس مراجعه به فهرست شماره تلفن ها (از 22000000 الی 88999999) انتخاب شدند. در این گزارش نظر کسانی که تمایل به پاسخگویی به تمام پرسش های تحقیق را داشته اند، منعکس شده است.
اهداف تحقیق
هدف کلی این تحقیق دستیابی به مجموعه اطلاعات و پاسخ هایی است که پاسخگویان در مورد مهمترین خصوصیات یک معلم خوب به لحاظ نوع برقراری ارتباط با شاگردان بیان کرده اند.
روش نظرسنجی
در این پژوهش، از نظرات عامه مردم به صورت تلفنی (نظرسنجی تلفنی) به روش پیمایشی و نمونه گیری تصادفی استفاده شده است. عددهای داخل جدول گرد شده است.
جامعه نمونه
در این تحقیق نمونه آماری شامل 1200 نفر از مردم تهران است لازم به ذکر است که از این تعداد30 درصد مرد و70 درصد زن هستند.
زمان اجرای نظرسنجی
این نظرسنجی از تاریخ 8 تا11 اردیبهشت ماه 1386 توسط گروه نظرسنجی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای روزنامه همشهری انجام شده است.
پرسشنامه نظرسنجی
1. جنس
2. سن
3. تحصیلات
4. رابطه معلم و شاگرد چگونه باید باشد ؟
5. بهترین معلم شما در چه مقطعی باید باشد؟
6. چه نکته هایی از معلم خود یاد گرفته اید که در زندگی نقش تعیین کننده ای داشته است ؟
7. مهمترین خصوصیات یک معلم خوب چیست؟
8 . نقش عاطفی معلم در خوب درس خواندن شاگردان تا چه حد است؟
چکیده:
طرح نظرسنجی حاضر، به منظور دست یافتن به نظر پاسخگویان نسبت به مهمترین خصوصیات یک معلم خوب به لحاظ نوع برقراری ارتباط با شاگردان در میان تهرانی ها انجام گرفته است. مهمترین یافته های این طرح به قرار زیر است.
1. 70 درصد از پاسخگویان را زنان و 30 درصد را مردان تشکیل می دهند.
2. 18 درصد پاسخگویان در گروه سنی 21 - 25 سال قرار دارند .
3. 43 درصد از پاسخگویان دارای تحصیلات دیپلم هستند.
4. به نظر87 درصد از پاسخگویان رابطه دوستانه و صمیمانه توام با احترام میان معلم و شاگرد بهتر است.
5. 50 درصد از پاسخگویان بهترین معلم شان در مقطع ابتدایی بوده است.
6. 45درصد از پاسخگویان درس اخلاق و صبوری از معلم خود آموخته اند.
7. مهمترین خصوصیت یک معلم خوب به نظر 40درصد از پاسخگویان دلسوزی و مهربانی است.
8. 91 درصد ازپاسخگویان نقش عاطفی معلم را در خوب درس خواندن شاگردان زیاد می دانند.
جنس پاسخگویان
بر اساس جدول شماره 1، از میان 1200 نفر پاسخگو 70 درصد زن و30 درصد مرد هستند.
جدول شماره 1- توزیع پاسخگویان بر اساس جنس
جنس | تعداد | درصد |
زن | 839 | 70 |
مرد | 361 | 30 |
جمع | 1200 | 100 |
نمودار شماره 1
سن پاسخگویان
بر اساس جدول شماره 2، از میان 1200نفر پاسخگو18درصد بین 21- 25 سال و6 درصد 60سال به بالا سن دارند.
جدول شماره 2- توزیع پاسخگویان بر اساس سن
سن | تعداد | درصد |
21-25 سال | 217 | 18 |
30-26 سال | 210 | 18 |
40-36 سال | 159 | 13 |
20-15 سال | 154 | 13 |
35-31 سال | 145 | 12 |
45-41 سال | 98 | 8 |
60-51 سال | 83 | 7 |
60 سال به بالا | 71 | 6 |
50-46 سال | 63 | 5 |
جمع | 1200 | 100 |
نمودار شماره 2
تحصیلات پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 3، از میان 1200 نفر پاسخگو 43درصد دارای مدرک تحصیلی دیپلم،16 درصد مدرک کارشناسی به بالا و8 درصد دانش آموزان مقطع دبیرستان هستند.
جدول شماره 3- توزیع پاسخگویان بر اساس تحصیلات
تحصیلات پاسخگویان | تعداد | درصد |
دیپلم | 520 | 43 |
لیسانس به بالا | 194 | 16 |
ابتدایی | 135 | 12 |
راهنمایی | 126 | 11 |
دانشجو | 125 | 10 |
دبیرستان | 100 | 8 |
جمع | 1200 | 100 |
نمودار شماره 3
چگونگی روابط معلم با شاگردان از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره4، از میان 1200 نفر پاسخگو، 87 درصد روابط بین معلم و شاگرد را دوستانه و صمیمانه عنوان کرده اند.
جدول شماره 4- توزیع پاسخگویان بر اساس چگونگی روابط معلم با شاگردان
چگونگی روابط معلم با شاگردان | تعداد | درصد |
دوستانه و صمیمانه | 1042 | 87 |
محترمانه | 91 | 7 |
درک متقابل | 33 | 3 |
بستگی به مقطع تحصیلی دارد | 24 | 2 |
رسمی | 10 | 1 |
جمع | 1200 | 100 |
نمودار شماره 4
بهترین معلم زمان تحصیل پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 5، از میان 1200 نفر پاسخگو 50 درصد معلم مقطع دبستان و 22درصد دبیران خود را به عنوان بهترین معلم زمان تحصیل عنوان کردند و10 درصد بهترین معلم خود را به یاد ندارند.
جدول شماره 5- توزیع پاسخگویان بر اساس بهترین معلم زمان تحصیل
بهترین معلم زمان تحصیل | تعداد | درصد |
معلم دبستان | 599 | 50 |
دبیر دبیرستان | 266 | 22 |
معلم راهنمایی | 206 | 17 |
یادم نیست | 112 | 10 |
استاد دانشگاه | 17 | 1 |
جمع | 1200 | 100 |
نمودار شماره 5
نکته هایی که پاسخگویان از معلم خود یاد گرفته اند
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 6،از میان 1200 نفر پاسخگو 45درصد درس های اخلاقی و 15درصد گذشت و بردباری را از معلمان خود یاد گرفته اند که در زندگی شان نقش تعیین کننده ای داشته است و 13 درصد پاسخگویان از معلم خود هیچ نکته ای یاد نگرفته اند.
جدول شماره 6- توزیع پاسخگویان بر اساس نکته هایی که از معلم خود یاد گرفته اند
نکته هایی که پاسخگویان از معلم خود یاد گرفته اند | تعداد | درصد |
درس اخلاق | 533 | 45 |
گذشت و بردباری | 158 | 15 |
چیزی یاد نگرفته ام | 154 | 13 |
محبت | 115 | 10 |
آموزش صحیح | 83 | 7 |
صداقت | 77 | 6 |
اعتماد به نفس | 53 | 4 |
جمع | 1200 | 100 |
نمودار شماره 6
مهمترین خصوصیت یک معلم خوب از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 7، از میان 1200 نفر پاسخگو40 درصد دلسوز و مهربانی را مهمترین خصوصیت یک معلم خوب عنوان کرده اند.
جدول شماره 7- توزیع پاسخگویان بر اساس مهمترین خصوصیت یک معلم خوب
مهمترین خصوصیت یک معلم خوب | تعداد | درصد |
دلسوز و مهربان | 484 | 40 |
درک و جذب روحی شاگردان | 223 | 19 |
جدیت و عشق به کار | 205 | 17 |
بالا و به روز بودن سطح علمی | 116 | 10 |
هدایت شاگردان | 74 | 6 |
صداقت | 50 | 4 |
عدم تبعیض | 48 | 4 |
جمع | 1200 | 100 |
نمودار شماره 7
تاثیر نقش عاطفی معلم در خوب درس خواندن شاگردان از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 8 ، از میان 1200 نفر پاسخگو، 91درصد نقش عاطفی معلم را در خوب درس خواندن شاگرد زیاد موثر می دانند.
جدول شماره 8- توزیع پاسخگویان بر اساس تاثیر نقش عاطفی معلم در خوب درس خواندن شاگردان
تاثیر نقش عاطفی معلم در خوب درس خواندن شاگردان | تعداد | درصد |
زیاد تاثیر دارد | 1095 | 91 |
تا حدی تاثیر دارد | 105 | 9 |
کم تاثیر دارد | 0 | 0 |
جمع | 1200 | 100 |
نمودار شماره 8
مدیر طرح: شبنم چهره
همکاران : سرورالسادات هاشمی، فریده درفشی، سیامک کفایی، سمیه گایکانی، فریده حیدرنژاد
مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهای روزنامه همشهری